هدف از ترک اعتیاد در دو جنبه فردی و اجتماعی باید بررسی شود. در جنبه فردی هدف از ترک اعتیاد، رسیدن به شیوه ی زندگی بدون مصرف مواد مخدر یا الکل، کمک به افزایش عملکرد فرد در جنبه های مختلف زندگی و جلوگیری از بازگشت مجدد فرد بهبود یافته به اعتیاد می باشد.
به این منظور، پزشک متخصص مرکز ترک اعتیاد، با بررسی ها و جلسات مشاوره، پس از دریافتن علت گرایش فرد به مواد مخدر، که ممکن است دلایل شخصی مثل داشتن کمر درد و مصرف مواد مخدر برای تسکین درد باشد، یا تحت تاثیر عوامل خانوادگی یا اجتماعی دچار این بیماری شده باشد، با تعیین هدف از بین بردن هر دو مشکل فرد (مشکل اصلی، اعتیاد به مواد مخدر و مشکل فرعی، عوامل شخصی، خانوادگی یا اجتماعی) او را به سمت رهایی و بهبودی سوق دهد تا با درمان اصولی از بازگشت فرد بهبود یافته به مصرف مواد مخدر نیز جلوگیری کند.
برای رسیدن به هدف فردی ترک اعتیاد و کسب سلامتی، نیاز به یک برنامه درمان خاص هست. بطور کلی درمان فردی که با بیماری اعتیاد دست و پنجه نرم می کند شامل دو مرحله است : مرحله اول دوره ی سم زدایی و مرحله دوم دوره توانبخشی می باشد.
مرحله اول : این مرحله بسته به نوع و مقدار ماده مصرفی وطول مدت اعتیاد بطور متوسط ۱۰ تا ۱۵ روز طول می کشد و با وجودیکه علائم خماری بعد از ترک مواد، دراین مرحله برای فرد بیمار سخت وبرای دیگر افرادی که از فرد بیمار مراقبت می کنند ممکن است ناراحت کننده باشد ولی خوشبختانه خطری از نظر مرگ و میرندارد.
مرحله دوم : این مرحله مهمترین و حساس ترین زمان برای رسیدن به اهداف درمانی ترک اعتیاد است که اگر در مراقبت از فرد بیمار سهل انگاری صورت گیرد روند درمان بی نتیجه خواهد بود. دراین مرحله بیشتر به علل و عواملی که باعث گرایش فرد به اعتیاد به مواد مخدر می شود توجه شده و عمدتا از درمان های غیر داروئی مثل روان درمانی فردی ،گروهی، خانواده درمانی، مشاوره، کاردرمانی و درمانهای مذهبی و روحانی وحتی ورزش درمانی به منظور استمراردرمان و جلوگیری از باگشت مجدد به اعتیاد بهره گرفته می شود.
هدف از ترک اعتیاد جلوگیری از مصرف مجدد مواد مخدر می باشد؛ پس با روش های درمانی که در ادامه شرح خواهیم داد، باید مصرف مواد در شخص بیمار به صورت ریشه ای حل شود تا پس از مدتی مجدداً فرد به مصرف مواد مخدر روی نیاورد.
در روان درمانی فردی بیماران معتاد به مواد مخدر، مسائل بسیار مهمی مدّ نظر قرار دارد که از جمله آنها به این موارد می توان اشاره نمود :
- ایجاد رابطه مثبت با بیمار در حال ترک از طریق پذیرش بی قید و شرط او به عنوان یک انسان دردمند و نیازمند آشنا نمودن بیمار با ویژگیهای شخصیتش از طریق روش های روانکاوانه به منظور ایجاد تغییر یا تعدیل لازم در آن ویژگی ها
- تقویت صفات مثبت شخصیتی و تصحیح افکار و اعتقادات افراطی از طریق بحث های شناختی
- آموزش مهارت های اجتماعی به منظور توانا ساختن بیمار در برخورد مناسب با موقعیت های اجتماعی
- آموزش مهارت های مقابله با استرس وروش های مناسب حل مسئله در بحران های زندگی و استفاده بهینه از استعدادها خود
دراین نوع از روان درمانی ملاک بهبودی فرد، تغییر در باورها و نگرش ها، بالا بردن اعتماد به نفس، احساس خودکفائی، لذت اززندگی و ارتباط سالم با دیگران می باشد که همه این تغییرات از اهمیت بسزائی برخوردار است و هدف از ترک اعتیاد را محقق می نماید.
از آنجایی که هدف از ترک اعتیاد موفقیت فرد در جنبه های مختلف زندگی است، باید خانواده فرد معتاد هم آموزش های لازم را ببینند تا در برخورد با فرد خانواده که از بند این بیماری رهایی پیدا کرده عاقلانه عمل کنند و او را در مسیر موفقیت همراهی و همیاری نمایند.
باتوجه به اینکه اختلالات رفتاری فرزندان با مشکلات روانی پدرو مادر ارتباط دارد می توان در اغلب موارد فرض را بر این گذاشت که اختلال رفتاری فرزندان از بافت زندگی خانواده او نشات می گیرد . ناراحتی و عملکرد نامناسب فرد، اغلب نشانه وجود اختلال عصبی در مجموعه خانواده اونیز می باشد.
سستی درانجام وظایف سرپرستی از جانب پدرو مادر معمولا پایه غیر منطقی داشته واغلب ناشی از اختلال عصبی و بدور از کنترل آنها صورت می گیرد. دراغلب موارد قصد وعمدی در کار نیست بیشتر والدین می خواهند پدر و مادر های خوبی باشند و کاری در جهت منافع فرزندان صورت دهند اما با کمال تعجب آنچه در عمل انجام می دهند با تصویرایده آلی که در ذهن خود دارند مطابقت نمی کند.
برای درمان کودکان باید به والدین توجه نمود اما فقط با توجیه و آموزش نمی توان طرز تلقی های پدر و مادر را اصلاح کرد برای رسیدن به این مهم بایستی به روشهای روان درمانی اقدام نمود و دراین بین یکی از شاخه های مهم روان درمانی، خانواده درمانی است.
فراموش نکینم هدف از ترک اعتیاد یک فرد بیمار، بازگشت به حالت عادی زندگی است و اگر تمام جوانب در ترک اعتیاد در نظر گرفته نشود؛ ممکن است پس از دوران ترک اعتیاد به مواد مخدر، دوباره فرد به دلیل وجود مشکلات شخصی و خانوادگی به مصرف مواد مخدر روی آورد.
هدف دیگر ترک اعتیاد، بهبود روابط اجتماعی فرد بیمار و به دنبال آن کاهش و حذف آسیب هایی که یک فرد بیمار می تواند به جامعه برساند می باشد. حذف رفتارهای ضد اجتماعی بیمار و بهبود روابط اجتماعی او، شناسایی و درمان اختلالات روان پزشکی در فرد، بهبود روابط فرد با افراد فامیل یا دوستان و اطرافیان، کسب ظرفیت های لازم مربوط به رشد و بلوغِ شخصیت، تقویت مهارت ارتباطی و ابزار وجود، از اهداف فرعی ترک اعتیاد خواهند بود که برای بیمار باید در نظر گرفته شود.
2 Comments
بسیار عالی ان شاالله که هیچکس گرفتار این بلا نشه…
سلامت باشید رضای عزیز
انشاالله